काठमाडौं- सन् २०२४ माउन्ट एभरेष्ट सिजन अघि नेपालले नयाँ आवश्यकता घोषणा गरेको छ कि सबै आरोहीहरूले आफ्नो यात्रामा ट्रयाकिङ चिपहरू भाडामा लिनुपर्छ र प्रयोग गर्नुपर्छ।
‘प्रतिष्ठित कम्पनीहरूले पहिले नै प्रयोग गर्दै आएका थिए तर अब यो सबै पर्वतारोहीका लागि अनिवार्य भएको छ,’ नेपालको पर्यटन विभागका निर्देशक राकेश गुरुङले सीएनएनलाई भने।
‘यसले दुर्घटनाको घटनामा खोजी र उद्धार समय कटौती गर्नेछ।'
उनका अनुसार अब त्यसका लागि सगरमाथा आरोहीहरूले चिप्सका लागि १० देखी १५ अमेरिकन डलर तिर्नु पर्नेछ, जुन तिनीहरूको ज्याकेटमा सिलाइने छ। आरोही फर्किएपछि चिप हटाइने र सरकारलाई फिर्ता दिइनेछ भने सो चिप त्यसपछि अर्को व्यक्तिको लागि प्रयोग गरिने गरी ब्यवस्था मिलाइएको छ ।
ट्रयाकिङ चिपहरूले उपग्रहहरूसँग जानकारी साझा गर्न ‘ग्लोबल पोजिसनिङ सिस्टम’ प्रयोग गर्दछ। गुरुङले त्यस्ता चिप्स “युरोपेली देश” मा उत्पादन भएको तर कहाँ र कुन कम्पनीको हो भन्ने खुलाएनन् ।
विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा ८,८४९ मिटर (२९,०३२ फिट आरोहण गर्ने प्रयास गर्ने अधिकांश मानिसहरूले आरोहण अनुमतिका लागि प्रत्येकले ११ हजार अमेरिकन डलर तिरेर शिखरतर्फ लम्कने गर्दछन् । खाना, सप्लिमेन्टल अक्सिजन, शेर्पा गाइड र थपको मूल्य थप्दा, हिमाल चढ्न ३५ हजार डलरभन्दा माथि लाग्ने गर्दछ ।
विश्वका १० अग्लो चुचुरोमध्ये आठ नेपालमै छन्र र नेपालले पर्वतारोहणबाट महत्वपूर्ण पर्यटन आम्दानी गर्छ।
सगरमाथा आरोहण पूरा गर्न दुई महिनासम्म लाग्न सक्छ। मौसम अनुसार मध्ये मे मा शिखर चढ्नको लागि उपयुक्त मानिन्छ ।
गत वर्ष नेपालले कीर्तिमानी ४ सय ७८ जनालाई आरोहण अनुमति दिएको थियो । सगरमाथामा १२ जना आरोहीको मृत्यु भएको पुष्टि भएको छ भने अन्य पाँच जना बेपत्ता भएका थिए, जो अझै फेला परेका छैनन् ।
